Organische architectuur

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een benadering binnen de architectuur die streeft naar harmonie tussen mens en natuur, waarbij gebouwen organisch integreren met hun omgeving en vaak natuurlijke vormen en materialen toepassen.

Omschrijving

Organische architectuur is meer dan een bouwstijl; het wordt gezien als een levensfilosofie die rond 1900 opkwam. Belangrijke grondleggers zijn onder andere Frank Lloyd Wright, Antoni Gaudí en Rudolf Steiner. Deze stroming probeert een antwoord te bieden op de industrialisering en het gebruik van nieuwe materialen. In plaats van vaste uiterlijke kenmerken, focust organische architectuur op werkwijzen en achterliggende principes. Een belangrijk uitgangspunt is dat de functie de vorm bepaalt ('form follows function'). Deze benadering leidt tot gebouwen met vloeiende lijnen, natuurlijke krommingen en ronde vormen, waarbij rechte hoeken vaak vermeden worden. Er is veel aandacht voor duurzaamheid, leefbaarheid en het welzijn van de gebruikers. Voorbeelden van organische architectuur zijn te vinden over de hele wereld, zoals Fallingwater van Frank Lloyd Wright, de Sagrada Família van Antoni Gaudí, en in Nederland het Gasuniegebouw en het voormalig hoofdkantoor van de ING Bank, ontworpen door Alberts & Van Huut.

Kenmerken en principes

Organische architectuur kenmerkt zich door de integratie in het natuurlijke landschap en het gebruik van natuurlijke en duurzame materialen, zoals hout, natuursteen en aardewerk. Milieuvriendelijke bouwmethoden en het maximaliseren van energie-efficiëntie zijn belangrijke principes. Gebouwen hebben vaak sculpturale, vloeiende en dynamische vormen, geïnspireerd op de natuur, zoals spiralen, slakkenhuizen, bladeren en bomen. Er is aandacht voor overvloedig natuurlijk licht en een vloeiende relatie tussen binnen en buiten.

Voordelen

Gebouwen ontworpen volgens de principes van organische architectuur bieden voordelen voor zowel gebruikers als de omgeving. Ze dragen bij aan een betere luchtkwaliteit binnenshuis, meer blootstelling aan natuurlijk licht en een sterkere verbinding met de natuurlijke omgeving, wat het welzijn en de gezondheid kan verbeteren. Bovendien bevordert organische architectuur duurzaamheid door het gebruik van ecologische materialen en energiezuinige ontwerpen.

Vergelijkbare termen

Bioklimatische architectuur

Gebruikte bronnen: